In Mattheüs 5:21-22 beschrijft Jezus wat je de woede-spiraal naar beneden zou kunnen noemen. Die spiraal verloopt ongeveer zo: terechte boosheid wordt onterechte woede als deze zich verbindt met andere dingen zoals oud zeer of onvrede; onterechte woede richt zich vervolgens op de persoon en wordt dan minachting; en als minachting afkeer wordt leidt het tot cancelen of zelfs ontmenselijking. De minachting klinkt door in het Aramese scheldwoord ‘raka’, dat zoiets betekent als nietsnut of leeghoofd. Iemand ‘dwaas’ noemen betekent in Bijbelse taal zoiets als: je bent van God los en staat buiten de gemeenschap. Als de woede gaat regeren ontstaat zomaar een neerwaartse spiraal via minachting naar canceling.
Na de verkiezingsuitslag vroeg ik me oprecht af of in de komende jaren in Nederland de woede, de minachting en het cancelen zullen gaan regeren. Onvrede en woede lijken zich te hebben vertaald in het stemgedrag van Nederlanders. Het is zeker niet verkeerd dat die woede er nu uitkomt en een stem krijgt. Maar de grote vraag zal zijn: zal die woede nu gaan regeren? En daarmee minachting voor de ander? En het cancelen van mensen, over en weer?
In het licht van de Bergrede zijn deze vragen ten diepste niet politiek maar spiritueel van aard. Waar laten we ons hart door regeren: door woede of door de overvloedige gerechtigheid van Gods Koninkrijk? Als het laatste gebeurt zullen we een scherp oog krijgen voor wat er mis is in ons land, voor het onrecht wat mensen ervaren en de machteloosheid die ze voelen. Maar altijd zullen we elkaar als mens blijven zien en dus strijden tegen minachting en zeker tegen ‘jij mag er niet zijn’.
Wat dit concreet betekent wordt de uitdaging van de komende tijd. Maar de persoonlijke vraag aan ieder van ons is: regeert in je hart de woede of de overvloedige gerechtigheid?